Pętla rowerowa Lasy Rudzkie

Lasy Rudzkie to bez wątpienia jedne z najbardziej rowerowych terenów województwa śląskiego. Przecinają je znakomite leśne dukty, którymi dotrzeć można do miejsc o bogatej historii oraz niezwykłych walorach przyrodniczych. Oznakowana kolorem zielonym, rozpoczynająca się w Rudach pętla rowerowa liczy 35km długości, a jej poziom trudności należy określić jakoś średni. Tylko 14% trasy prowadzi drogami z ruchem samochodowym, ale są to drogi boczne z małym ruchem, więc trasa jest bezpieczna także dla dzieci. Jednak ze względu na dużo gruntowych dróg, momentami nierównych, szlak w całości nie nadaje się dla przyczepek rowerowych. Preferowany rower na szerszych oponach, np. górski, crossowy, gravel czy trekking.

Szlak powstał w ramach II edycji Marszałkowskiego Budżetu Obywatelskiego Województwa Śląskiego na rok 2021 i zrealizowany został w ramach zadania „Oznakowanie trasy rowerowej – Lasy Rudzkie w Krainie Górnej Odry”. Pochwalę się, że szlak został oparty na mojej propozycji wycieczki rowerowej po Lasach Rudzkich, którą prezentowałem Wam w 2019 roku: Lasy Rudzkie na rowerze.

Lasy Rudzkie są częścią Parku Krajobrazowego „Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich”. Zajmują tereny na północ od Rybnika, na wschód od Kuźni Raciborskiej i Dziergowic, na południe od Kotlarni i Sierakowic oraz na zachód od Pilchowic. Lasy Rudzkie to także raj dla rowerzystów! W ankiecie przeprowadzonej wśród rowerzystów grupy Rowerem po Śląsku, na pytanie o najlepsze miejsca na wycieczki rowerowe w śląskim, Lasy Rudzkie zdecydowanie zwyciężyły.

Długość: 35km
Początek i koniec pętli: Pocysterski Zespół Klasztorno-Pałacowy w Rudach

Przebieg szlaku:
Pocysterski Zespół Klasztorno-Pałacowy w Rudach – Brantołka (parking: 1,4km) – Nowy Barach (5km) – Lotnisko (13km) – Kuźnia Raciborska (17km) – Góra Zamkowa (21km) – Leśniczówka Krasiejów (22,5km) – Jankowice (23,5km) – Paproć (30km) – Zabytkowa Stacja Kolei Wąskotorowej w Rudach (33km) – Pocysterski Zespół Klasztorno-Pałacowy w Rudach (35km)

Data przejazdu: 20.09.2025

MAPA

Pobierz ślad trasy: GPX | KML | RAR

Przydał Ci się artykuł? Skorzystałeś z pliku GPX? Możesz za to podziękować stawiając mi kawę :)

OZNAKOWANIE

Pętla rowerowa Lasy Rudzkie oznakowana jest kolorem zielonym. Kierunek jazdy wyznaczają znaki typu R-1, które dodatkowo wspomagane są znakami typu R-3 z kilometrażem do kolejnych ciekawych punktów na szlaku oraz do zakończenia pętli. Dodatkowo co kilka kilometrów znajdziecie duże tablice informacyjne z mapą szlaku oraz opisem atrakcji.

Oznakowanie szlaku jest bardzo dobre! Nie ma problemów z wybraniem prawidłowego kierunku, a jazda jest intuicyjna i prosta.

DROGI I NAWIERZCHNIE

Na szlaku dominują drogi terenowe, które łącznie stanowią 59% całej długości. W większości są to dukty przyjazne rowerzystom o nawierzchni szutrowej (51%). Pozostałe 8% to gruntówki: wąska ścieżka w Kuźni Raciborskiej i niestety piaszczysta droga (400m) w Paproci w Rudach – to najgorszy odcinek całej pętli Lasów Rudzkich.

Poza tymi terenowymi odcinkami w Lasach Rudzkich pojedziecie również asfaltowymi drogami leśnymi wyłączonymi z ruchu samochodowego: Barachowska i Kotlarska. Są to zdecydowanie najlepsze odcinki szlaku! Właśnie te drogi najlepiej sprawdzą się na rowerową przejażdżkę z małymi dziećmi.

Asfaltowe drogi publiczne stanowią tylko 14% całej trasy. Są to drogi boczne o małym ruchu samochodowym.

Wydzielona infrastruktura rowerowa: 9,5km (27%)
   – utwardzona: 9,5km
   – nieutwardzona: 0km
Droga publiczna asfaltowa: 4,9km (14%)
Droga szutrowa: 17,8km (51%)
Droga gruntowa: 2,8km (8%)
Inna: 0km

DOJAZD

Początek szlaku znajduje się tuż przy dużym parkingu przy Pocysterskim Zespole Klasztorno-Pałacowym w Rudach. Niestety od jakiegoś czasu parking jest płatny. Jeśli szukacie darmowych to zostawcie auto przy Nadleśnictwie w Rudach lub na parkingu leśnym w Brantołce. Inne parkingi znajdziecie w Jankowicach, Paproci lub przy Zabytkowej Stacji Kolei Wąskotorowej w Rudach.

Jeśli chcecie przyjechać pociągiem to najbliższe dworce znajdują się w Górkach Śląskich (4km), Szymocicach (4km) i Kuźni Raciborskiej (3,5km). Na tej ostatniej nie zatrzymują się pociągi Kolei Śląskich, a kursują tu pociągi regionalne jadące z Raciborza na Opole lub Wrocław oraz pociągi IC (Racibórz – Katowice – Częstochowa – Warszawa – Olsztyn).

Można również pociągiem dojechać do Rybnika, który jest oddalony od pętli rowerowej Lasy Rudzkie o ok. 13km. Dojeżdżając możecie skorzystać z tej trasy:

ZOBACZ TAKŻE

Rybnik i jego zielone okolice

Rybnik to jedno z najbardziej rowerowych miast w województwie śląskim. Dobre drogi rowerowe, świetna sieć szlaków, a także mnóstwo terenów zielonych sprawia, że to fantastyczne miejsce dla fanów dwóch kółek.

CIEKAWE MIEJSCA

Lasy Rudzkie bogate są w miejsca atrakcyjne historycznie i przyrodniczo. Niemal w każdej części tych lasów spotka się jakieś ciekawe miejscówki.

POCYSTERSKI ZESPÓŁ KLASZTORNO-PAŁACOWY W RUDACH

Historia Rud jest ściśle związana z Cystersami, którzy przybyli w te rejony z małopolskiego Jędrzejowa w II połowie XIII wieku, budując okazały klasztor. Sprawna i zaradna gospodarka Cystersów w Rudach od początku ich obecności sprawiła, że w krótkim czasie założyli oni osiem nowych wsi, kolonizując dzikie jak dotąd tereny. Zajmowali się browarnictwem, bartnictwem, a także produkcją węgla i smoły. W dolinie rzeki Rudy zakładali stawy, w których prowadzili hodowlę ryb. Wybudowali system tam i kanałów, dzięki którym funkcjonowały huty żelaza, miedzi i szkła. Szeroko zakrojona działalność gospodarcza wpływała na przeobrażanie krajobrazu, ale również zasilała klasztorny skarbiec.

Pozycja klasztoru błyskawicznie rosła. Na początku XIV wieku wybudowano kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, który uznawany jest za najstarsze sanktuarium maryjne na Śląsku. W klasztorze otworzono szkołę, która miała zadanie przygotować chłopców do życia zakonnego i kapłaństwa. Później szkoła została przekształcona w gimnazjum – prawdopodobnie pierwsze na Śląsku.

Historia rudzkich Cystersów zakończyła się w 1810 roku, kiedy to ogłoszono edykt o wyeliminowaniu roli religii w społeczeństwie. Klasztor zaczął pełnić funkcję szpitala wojskowego, a w 1820 roku stał się siedzibą księcia raciborskiego, który przebudował go na rezydencję magnacką. Po II wojnie światowej kościół oraz pałac zostały poważnie zniszczone i spalone przez wojska sowieckie. Dziś odnowiony zespół klasztorno-pałacowy jest własnością diecezji gliwickiej, a otaczający go park zachwyca swoimi walorami przyrodniczymi.

Na terenie parku przypałacowego rośnie Dąb Cysters, który jest najstarszym i najbardziej okazałym drzewem w parku.

KOLEJKA WĄSKOTOROWA W RUDACH

Kolej wąskotorowa, która kursowała tutaj od początku XX wieku, łączyła Gliwice z Raciborzem i liczyła 51km. Była niezwykle popularna, bo bardzo wygodna, przez co do 1945 roku przewozy dochodziły do 700 tysięcy osób w skali roku, a w latach 1949-63 nie spadały poniżej miliona! Stacja w Rudach była najważniejszą na trasie. Znalazły się tam warsztaty naprawcze taboru, tory postojowe dla wagonów i lokomotyw, punkt obrządzania parowozów i trójkąt torowy do ich obracania. Pociągi pod szyldem PKP regularnie kursowały tutaj do 1991 roku, a dzisiaj z 51-kilometrowego odcinka został tylko siedmiokilometrowy ze Stanicy do Stodół. Stacja w Rudach znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego, a wśród atrakcji oferowanych turystom jest zwiedzanie stacji i hali lokomotywowni, przejazd kolejką na trasie Rudy-Stodoły oraz Rudy-Stanica, a także drezyną na terenie stacji.

LEŚNICZÓWKA „KRASIEJÓW”

Budynek na skraju lasu zbudowany na początku XX wieku z tzw. muru pruskiego (brązowa krata z białym wypełnieniem).

GÓRA ZAMKOWA (SCHLOSSBERG)

Najwyższe wzniesienie w okolicy. Czy stał tu zamek? Według legendy tak! Zamieszkiwali go rozbójnicy, którzy napadali na handlarzy podróżujących starym traktem na miejskie targowiska. Pewnego razu zabili chłopa, który z powodu biedy sprzedał ostatniego konia i wracał do domu z pieniędzmi. Jego żona na drugi dzień rankiem poszła do lasu i znalazła na drzewie powieszone ciało męża. Jej żal był tak wielki, że krzyknęła w stronę zamku: „niech cierpią ci, którzy zabili mojego chłopa”. Wtem ziemia się rozstąpiła i zamek się zapadł. Dzisiaj wzniesienie wykorzystywane jest przez leśników, którzy organizują tutaj świąteczne spotkania przy ognisku.

INNE CIEKAWE MIEJSCA

• Stary i Nowy Barach – dawne osady leśne
• Leśne lotnisko
• Kaplica św. Izydora w Jankowicach

CIEKAWE MIEJSCA W POBLIŻU

• Ławka zakochanych – ok.1,5km
• Platforma widokowa na odradzający się las – ok. 1,8km
• Kaplica św. Marii Magdaleny – ok. 3,5km
• Pomnik upamiętniający tragiczną śmierć strażaków podczas pożaru w Kuźni Raciborskiej – ok. 1km od szlaku
• Szpitalik Rogera w Rudach – ok. 500m
• Uroczysko Hubertus – ok. 500m od szlaku
• kamienie upamiętniające ludzi i ważne wydarzenia Lasów Rudzkich

MIEJSCA ODPOCZYNKOWE

Na trasie pętli rowerowej Lasy Rudzkie znajdziecie sporo miejsc odpoczynkowych. Większość z nich ma formę stolika i dwóch ławek, ale jest także 6 wiat turystycznych: na Górze Zamkowej, przy starym pniu i 1,5km dalej na drodze Kotlarskiej, przy placu zabaw w Rudach, na parkingu leśnym w Brantołce i przy lotnisku. Szlak prowadzi lasem, więc lepiej wziąć ze sobą zapas wody i jedzenia.

SZLAKI ROWEROWE

W Lasach Rudzkich wyznaczona jest również Leśna Rowerowa Ścieżka Dydaktyczna, która ma dwie pętle: mniejsza (16km) i większa (24km), które oznakowane są biało-zielonymi tabliczkami wyznaczającymi kierunek jazdy. Na szlaku ustawiono 35 tablic z informacjami o gospodarce leśnej prowadzonej na podstawach ekologicznych oraz o historii tych terenów związanej z działalnością opactwa Cystersów. Fajne jest to, że trasa prowadzi nie tylko po głównych leśnych duktach, ale też wjeżdża w boczne, bardziej dzikie ścieżki.

Z pętlą rowerową Lasy Rudzkie częściowo pokrywają się lub przecinają inne szlaki rowerowe:

• Zielony szlak rowerowy nr 297: Rybnik – Szczejkowice
• Szlak rowerowy Jana Pawła II w Rybniku
• Czerwony szlak rowerowy nr 6: Gliwice – Krzanowice

Jeśli chcesz zboczyć ze szlaku i lepiej poznać Lasy Rudzkie to zerknij do poniższego wpisu:

ZOBACZ TAKŻE

Lasy Rudzkie na rowerze

Lasy Rudzkie to tereny przyjazne rowerzystom. Mnóstwo doskonałych duktów leśnych oraz ciekawych miejsc, które odkrywamy podczas rowerowej pętli! Trasa ma 55km i jest świetna również dla początkujących rowerzystów.

GALERIA