Szlak rowerowy Jana Pawła II w Rybniku

Szlak powstał z okazji 25-lecia pontyfikatu papieża Jana Pawła II. Jego początek znajduje się w dzielnicy Stodoły przed domem ciotki Karola Wojtyły, a kończy się w Rudach na terenie parku otaczającego Zespół Klasztorno-Pałacowy. Trasa liczy 43km, oznakowana jest kolorem czarnym i przypisany jest jej numer 287. Szlak przebiega zarówno przez spokojne tereny zielone jak i ścisłe centrum Rybnika. Niemal w równych proporcjach występują drogi terenowe i asfaltowe. Trasa nie jest trudna, ale duża ilość dróg terenowych oraz długość trasy wymaga od rowerzysty przynajmniej średniego doświadczenia na rowerze.

Szlak można zamknąć po 36km w pętlę. Wystarczy w dzielnicy Stodoły zjechać na niebieski szlak nr 282, zwany Pętlą Rybnicką. Szkoda, że nie ma takiej informacji na znaku.

Długość: 43km
Początek: Rybnik Stodoły
Koniec: Rudy

Przebieg szlaku:
Rybnik: Stodoły – Chwałęcice (3km) – Orzepowice (7,5km) – Zebrzydowice – Maroko-Nowiny (10km) – Smolna (12km) – Śródmieście (bazylika 14,5km) – Rybnik-Północ – Wielopole (18km) – Kamień (20km) – Golejów (22km) – Ochojec (27km) – Grabownia (32km) – Stodoły (36km) – Rudy

Data przejazdu: 07.10.2022

MAPA

Pobierz ślad trasy: GPX | KML | RAR

Przydał Ci się artykuł? Skorzystałeś z pliku GPX? Możesz za to podziękować stawiając mi kawę :)

OZNAKOWANIE

Szlak ma kolor czarny. W Rybniku znaki są częste i nie ma problemów z nawigacją, ale końcówka szlaku w Rudach jest słabo oznakowana. Znaki typu R-1 wspierane są znakami typu R-3, które informują o odległościach do kolejnych miejsc. Dodatkowo pojawiają się tablice informacyjne z mapą szlaków rowerowych w Rybniku. Bardzo ułatwia to zaplanowanie wycieczki.

DROGI I NAWIERZCHNIE

Połowa trasy prowadzi po drogach terenowych, które momentami mogą być bardziej wymagające, dlatego zalecany jest rower crossowy, gravel lub górski. Oprócz rybnickich lasów jedzie się również przez centrum miasta, a tam jest całkiem sporo dróg rowerowych, które zdecydowanie poprawiają komfort i bezpieczeństwo jazdy. Na drogach publicznych nie panuje duży ruch samochodowy.

Generalnie szlak prowadzi po wygodnych dla rowerzystów drogach, ale jak to zwykle bywa pojawiają się odcinki słabe. Najgorszy pod względem nawierzchni jest 400-metrowy fragment brukowej drogi między stawami w dzielnicy Grabownia oraz 300-metrowy piaszczysty fragment drogi leśnej w Stodołach. Najlepszym odcinkiem jest znakomita droga rowerowa wzdłuż jeziora Rybnickiego oraz leśne dukty do Rud.

UWAGA! Wstęp na zaporę zbiornika Rybnickiego dozwolony jest tylko w okresie od 1. kwietnia do 31. października. Gdy będzie zamknięta należy objechać ulicą Stalową i Cisową.

Wydzielona infrastruktura rowerowa: 5,2km (12%)
   – utwardzona: 5,2km
   – nieutwardzona: 0km
Droga publiczna asfaltowa: 13,9km (33%)
Droga szutrowa: 12,5km (29%)
Droga gruntowa: 8,9km (21%)
Inna: 2,3km (5%) – bruk, płyty betonowe, korona zapory, chodnik, piach

DOJAZD

Szlak przebiega bezpośrednio przy głównym dworcu kolejowym w Rybniku, więc łatwo można dojechać pociągiem. Samochód można zostawić na dużym parkingu w Rudach lub przy kąpielisku Ruda w Rybniku.

CIEKAWE MIEJSCA

DOM CIOTKI KAROLA WOJTYŁY

W dzielnicy Stodoły, nad rzeką Rudą stoi dom, w którym w 1948 roku przebywał u swojej ciotki Karol Wojtyła, późniejszy papież. Fakt ten upamiętnia tablica i obelisk.

JEZIORO RYBNICKIE

Powstanie zbiornika w wyniku spiętrzania się wód z rzeki Rudy, było ściśle powiązane z budową elektrowni węglowej. W grudniu 1971 roku ukończono inwestycję, a w kolejnym roku woda ze zbiornika mogła pełnić jedną ze swoich funkcji, czyli chłodzenie turbin elektrowni. Tak ciągle podgrzewana woda wracała do jeziora, wskutek tego zbiornik nie zamarza w zimie, natomiast od kwietnia do października temperatura nie spada w nim poniżej 15 stopni.

Jezioro Rybnickie, co dla nas bardzo istotne, pełni także funkcję rekreacyjną. Wzdłuż jeziora biegnie ponad 4-kilometrowa droga rowerowa o doskonałej asfaltowej nawierzchni, która pełna jest miłośników dwóch kółek. Jezioro jest również idealnym miejscem do wędkowania. To tutaj wędkarze wyłowili ponad 100-kilogramowego suma, który miał długość ponad 2,5 metra, a także rekordowego karpia i tołpygę. W 2010 roku wyłowiono nawet piranię. Zbiornik Rybnicki przyciąga także amatorów sportów wodnych. Uprawiane jest kajakarstwo, żeglarstwo oraz windsurfing. Nad jeziorem można wypożyczyć sprzęt wodny, istnieją również kluby żeglarskie, a sezon jest tutaj najdłuższy w Polsce.

UWAGA! Wstęp na zaporę zbiornika Rybnickiego dozwolony jest tylko w okresie od 1. kwietnia do 31. października.

ZALEW GZEL I ZALEW PNIOWIEC

Pniowiec przeszedł w ostatnim czasie spore zmiany. Powstała ścieżka pieszo-rowerowa, miejsca do grillowania, nowe stanowiska wędkarskie, tablice edukacyjne oraz kąpielisko i punkty gastronomiczne. Miejsce tętni życiem! Zalew Gzel jest natomiast bardziej dziki i spokojny.

 ZESPÓŁ SZPITALNY „JULIUSZ”

Dawny szpital z przełomu XIX i XX wieku, którego budowę zainicjował Juliusz Roger. Budowany w latach 1868-1869, ale oficjalnie otwarty w 1871 roku. Jako Szpital Miejski nr 1 istniał do 2000 roku, kiedy to wszystkie oddziały szpitalne zostały przeniesione do nowego szpitala w Orzepowicach. Od tego momentu obiekt stopniowo popadał w ruinę. Obecnie kompleks składa się z czterech gmachów dawnego szpitala: najstarszych i największych Juliusz i Rafał, dawnego oddziału dermatologii i dobudowanego znacznie później budynku dawnego pogotowia ratunkowego. Oprócz tego kompleks uzupełnia kaplica pw. św. Juliusza.

BAZYLIKA ŚWIĘTEGO ANTONIEGO

Bazylika jest jednym z symboli miasta! Katedra Ziemi Rybnickiej, jak często się o niej mówi, jest najwyższą świątynią na Górnym Śląsku. Jej wieże mają 95 metrów wysokości i są doskonale widoczne z oddali. Tytuł nadał w 1993 roku papież Jan Paweł II, a pomnik papieża od 2005 roku zdobi plac przed świątynią.

PARK RUDA

Przy trasie znajduje się pomnik upamiętniający więźniów obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, a także groby pacjentów szpitala psychiatrycznego, którzy zginęli podczas II wojny światowej.

KOŚCIÓŁ PW. ŚW. KATARZYNY I MATKI BOSKIEJ RÓŻAŃCOWEJ

To najstarszy zabytek budownictwa drewnianego na ziemi rybnickiej. Kościół wybudowany został w 1534 roku w Gierałtowicach, a do rybnickiej dzielnicy Wielopole został przeniesiony w 1976 roku. Świątynia znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej Województwa Śląskiego.

KOLEJKA WĄSKOTOROWA W RUDACH

Kolej wąskotorowa, która kursowała tutaj od początku XX wieku, łączyła Gliwice z Raciborzem i liczyła 51km. Była niezwykle popularna, bo bardzo wygodna, przez co do 1945 roku przewozy dochodziły do 700 tysięcy osób w skali roku, a w latach 1949-63 nie spadały poniżej miliona! Stacja w Rudach była najważniejszą na trasie. Znalazły się tam warsztaty naprawcze taboru, tory postojowe dla wagonów i lokomotyw, punkt obrządzania parowozów i trójkąt torowy do ich obracania. Pociągi pod szyldem PKP regularnie kursowały tutaj do 1991 roku, a dzisiaj z 51-kilometrowego odcinka został tylko siedmiokilometrowy ze Stanicy do Stodół. Stacja w Rudach znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego, a wśród atrakcji oferowanych turystom jest zwiedzanie stacji i hali lokomotywowni, przejazd kolejką na trasie Rudy-Stodoły oraz Rudy-Stanica, a także drezyną na terenie stacji.

POCYSTERSKI ZESPÓŁ KLASZTORNO-PAŁACOWY W RUDACH

Historia Rud jest ściśle związana z Cystersami, którzy przybyli w te rejony z małopolskiego Jędrzejowa w II połowie XIII wieku, budując okazały klasztor. Sprawna i zaradna gospodarka Cystersów w Rudach od początku ich obecności sprawiła, że w krótkim czasie założyli oni osiem nowych wsi, kolonizując dzikie jak dotąd tereny. Zajmowali się browarnictwem, bartnictwem, a także produkcją węgla i smoły. W dolinie rzeki Rudy zakładali stawy, w których prowadzili hodowlę ryb. Wybudowali system tam i kanałów, dzięki którym funkcjonowały huty żelaza, miedzi i szkła. Szeroko zakrojona działalność gospodarcza wpływała na przeobrażanie krajobrazu, ale również zasilała klasztorny skarbiec.

Pozycja klasztoru błyskawicznie rosła. Na początku XIV wieku wybudowano kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, który uznawany jest za najstarsze sanktuarium maryjne na Śląsku. W klasztorze otworzono szkołę, która miała zadanie przygotować chłopców do życia zakonnego i kapłaństwa. Później szkoła została przekształcona w gimnazjum – prawdopodobnie pierwsze na Śląsku.

Historia rudzkich Cystersów zakończyła się w 1810 roku, kiedy to ogłoszono edykt o wyeliminowaniu roli religii w społeczeństwie. Klasztor zaczął pełnić funkcję szpitala wojskowego, a w 1820 roku stał się siedzibą księcia raciborskiego, który przebudował go na rezydencję magnacką. Po II wojnie światowej kościół oraz pałac zostały poważnie zniszczone i spalone przez wojska sowieckie. Dziś odnowiony zespół klasztorno-pałacowy jest własnością diecezji gliwickiej, a otaczający go park zachwyca swoimi walorami przyrodniczymi.

Na terenie parku przypałacowego rośnie Dąb Cysters, który jest najstarszym i najbardziej okazałym drzewem w parku.

MIEJSCA ODPOCZYNKOWE

Na szlaku znajdziecie 5 miejsc odpoczynkowych dla rowerzystów, gdzie można odpocząć na ławkach ze stolikiem i posilić się przed dalszą drogą. Wszystkie zaznaczone są na mapie.

Przy kąpielisku Ruda i bazylice w Rybniku oraz przy Kolejce Wąskotorowej w Rudach znajdziecie samoobsługowe stacje naprawy rowerów.

SZLAKI ROWEROWE

Czarny szlak rowerowy im. Jana Pawła II w Rybniku łączy się z innymi szlakami rowerowymi:

• Pętla rowerowa Lasy Rudzkie
• Pętla Rybnicka – niebieski nr 282
• Szlak Początków Górnictwa Węglowego – zielony nr 315
• Czerwony szlak rowerowy nr 320: Rybnik – Lubomia
• Zielony szlak rowerowy nr 297: Szczejkowice – Rybnik Stodoły
• Żółty szlak rowerowy nr 2: Katowice – Głubczyce
• Żółty szlak rowerowy nr 295: Rybnik – Pilchowice

Zobaczcie też propozycje wycieczki po Rybniku: Rybnik i jego zielone okolice

GALERIA