Zielony szlak rowerowy nr 121 w Katowicach

Zielony szlak rowerowy nr 121 rozpoczyna się na ul. Szopienickiej w pobliżu Galerii Szyb Wilson w Nikiszowcu, skąd przez Giszowiec prowadzi do Lasów Murckowskich, a dokładnie na Dolinkę Murckowską. Trasa liczy 12km i jest łatwa. To dobra propozycja na spokojne rowerowanie po okolicy. Jedzie się w większości przez tereny zielone Doliny Boliny oraz Lasów Murckowskich, a także przez dwa zabytkowe osiedla robotnicze: Nikiszowiec i Giszowiec.

Długość: 12km
Początek: Nikiszowiec, Katowice
Koniec: Dolinka Murckowska, Katowice

Przebieg szlaku:
Katowice: Nikiszowiec (zabytkowe osiedle: 1km) – Park Bolina (3,5km) – Giszowiec (7km) – Dolinka Murckowska (12km)

Data przejazdu: 30.06.2023

MAPA

Pobierz ślad trasy: GPX | KML | RAR

Przydał Ci się artykuł? Skorzystałeś z pliku GPX? Możesz za to podziękować stawiając mi kawę :)

blok reklamowy

OZNAKOWANIE

Szlak jest bardzo dobrze oznakowany. Zielone tabliczki ze znakiem typu R-1 umieszczone są często i dobrze wskazują drogę. Dodatkowo pojawiają się znaki R-3 z informacją o odległościach do kolejnych miejsc oraz niskie słupki z kolorem i numerem szlaku. Kolejnym wielkim udogodnieniem są ścianki informacyjne z mapą szlaków rowerowych oraz opisem szlaku i ciekawych miejsc. Są one duże, czytelne i bardzo pomocne.

DROGI I NAWIERZCHNIE

Szlak w dużej części prowadzi przez tereny zielone (Dolina Boliny i Lasy Murckowskie), dlatego dominującym typem nawierzchni są drogi szutrowe, które pojawiają się pod kołami na połowie szlaku. Pozostała część to asfaltowe drogi publiczne prowadzące z Nikiszowca na Janów oraz przez Giszowiec, a także drogi rowerowe na Nikiszu oraz przed Giszowcem. Dodatkowo w Nikiszowcu pojawia się krótki odcinek brukowy, za Boliną droga z płyt betonowych, a w Lasach Murckowskich fatalna droga kamienista, która jest najgorszym fragmentem szlaku.

Najlepszym odcinkiem szlaku jest droga rowerowa w Nikiszowcu, a bardzo przyjemnie jedzie się również na szutrowych drogach leśnych w Janowie i Giszowcu.

Wydzielona infrastruktura rowerowa: 2,3km (19%)
– utwardzona: 2,3km
– nieutwardzona: 0km
Droga publiczna asfaltowa: 2,4km (20%)
Droga szutrowa: 6,1km (52%)
Droga gruntowa: 0km
Inna: 1,1km (9%) – kostka bruk, płyty betonowe, kamienie

DOJAZD

Dworzec kolejowy Katowice Szopienice znajduje się niecałe 2km od początku szlaku. Jeśli natomiast chcielibyście dojechać samochodem to możecie go zostawić na parkingu przy ul. Gospodarczej w Nikiszowcu, przy Parku Bolina lub przy kościele św. Stanisława Kostki w Giszowcu.

CIEKAWE MIEJSCA

SZYB WILSON

Największa w Polsce prywatna galeria sztuki. Została ona otwarta w 2001 roku w zrewitalizowanym budynku cechowni i łaźni szybu Wilson kopalni Wieczorek, którego historia sięga 1826 roku. Głównym celem galerii obok rewitalizacji społecznej dzielnicy jest promocja młodych, zaangażowanych twórców oraz prezentacja polskiej i światowej sztuki współczesnej. W galerii oprócz wystaw sztuki, festiwali odbywają się koncerty, spektakle teatralne, warsztaty artystyczne i konferencje. Jest miejscem spotkań i poszerzania dyskursu publicznego. Galeria Szyb Wilson, podobnie jak osiedle Nikiszowiec, znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego.

NIKISZOWIEC

Nikiszowiec to jedna z turystycznych wizytówek Katowic. Znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki województwa śląskiego, a także wpisany jest na listę polskich Pomników Historii.

Nazwa osiedla pochodzi od położonego w jego pobliżu szybu “Nikischschacht” (obecnie Poniatowski) i jest spolszczoną wersją jego niemieckiej nazwy. Nikiszowiec imponuje swoją architekturą, która charakteryzuje się zwartym układem budynków z czerwonej cegły. Poszczególne domy mieszkalne (trzykondygnacyjne o 12 mieszkaniach) łączone są w zamknięte pierścieniowo bloki. Każdy z tych trzykondygnacyjnych czteroboków został połączony z blokiem sąsiadującym nadwieszką (zadaszony mostek) przerzuconą nad ulicą. W podwórzach znajdowały się pomieszczenia gospodarcze: chlewiki, komórki i piec do wypieku chleba. Z tych bloków i wolno stojących obiektów publicznych, jak kościół, szkoła, szpital, uformowane jest w zaplanowanym z góry układzie całe osiedle. Znajduje się tutaj także odział Muzeum Historii Katowic – Dział Etnologii Miasta, gdzie można zobaczyć m.in. wystawę malarstwa, wystrój wnętrza dawnego, typowego mieszkania oraz urządzenia pralni i magla. Nikiszowiec jest ogólnodostępny, a czas zwiedzania zależy tylko od Was.

PARK BOLINA

Historia parku jako kompleksu parkowo-wodnego Bolina sięga lat 50. XX wieku, kiedy to kopalnia węgla kamiennego Wieczorek postanowiła stworzyć w dolinie Boliny miejsce rekreacji dla swoich pracowników. Na terenie kompleksu oprócz parku znajdowało się także pole namiotowe, basen, przystań kajakowa, bar, plac zabaw oraz muszla koncertowa do występów muzycznych. Po latach użytkowania część urządzeń została zdewastowana, a basen został zasypany.

Dziś Park Bolina jest po renowacji. Znajdują się tu boiska, dwa stoły do ping-ponga, dziewięć stołów do gry w szachy, plac zabaw, zadaszone miejsce na grilla, krąg estradowy oraz restauracja.

GISZOWIEC

Osiedle powstało w 1907 roku i początkowo było budowane dla robotników kopalni Giesche (obecnie Wieczorek). Zabytkowe zabudowania zobaczyć można w centralnej części osiedla – plac Pod Lipami, które znajduje się ok. 500 metrów od szlaku. To wokół niego zlokalizowano szkoły, sklepy, pocztę, gospodę, administrację osiedla, nadleśnictwo, łaźnię, pralnię i domy noclegowe.

Jedną z najokazalszych budowli robotniczego osiedla Giszowiec była Karczma Śląska. Budynek położony w centrum parku był i nadal jest, wizytówką Giszowca, a zarazem kulturalnym centrum osiedla. Kiedyś górnicy wracający „po szychcie” mieli do dyspozycji kawiarnię w ogrodzie i dwie sale klubowe. Znajdowały się tutaj również pokoje dla gości oraz duża sala teatralna. Dziś w zmodernizowanym głównym budynku mieści się restauracja „Pod Lipami”, a także reprezentacyjna sala koncertowa, balowa, konferencyjna, komputerowa. Działają tu liczne kółka zainteresowań, a w pobliskiej Izbie Śląskiej znajduje się galeria obrazów Ewalda Gawlika – górnośląskiego malarza zwanego Van Goghiem z Nikisza.

W zachodniej części placu Pod Lipami znajdują się stare, kilkudziesięciometrowe zabudowania, w których ulokowane były domy towarowe, a w nich m.in. piekarnia, rzeźnik, a także sklepy: spożywczy, warzywno-owocowy czy rękodzielniczy.

KOLONIA AMERYKAŃSKA I WIEŻA CIŚNIEŃ

W 1926 roku pakiet większościowy kopalni Giesche przejęli amerykanie. Obsadzili oni najważniejsze stanowiska, a obowiązki ich wymagały codziennej obecności, dlatego zdecydowano się na czasową przeprowadzkę z całymi rodzinami. W tym celu w Giszowcu, tuż przy wieży ciśnień, wybudowano nowoczesne osiedle składające się z 6 piętrowych willi w stylu anglosaskim, otoczonych parkiem i otoczonych parkanem. Amerykanie pozostali tutaj do wybuchu II wojny światowej. Po wojnie majątek znacjonalizowano, a w willach zamieszkali robotnicy kopalni Wieczorek.

Obok znajduje się wieża ciśnień, zwana również wieżą wodną, która mieści się w najwyżej położonej części dzielnicy. Wybudowana została w 1909 roku i mierzy 33 metry wysokości.

DOLINKA MURCKOWSKA

W latach 80. powstał tutaj kompleks rekreacyjny z basenem i ścieżką zdrowia. Obecnie jest to miejsce nieco zapuszczone, ale mające swój specyficzny urok, więc można odpocząć i zrelaksować się przed dalszą jazdą. Znajduje się tu zbiornik wodny zasilany wodami potoku Przyrwa.

MIEJSCA ODPOCZYNKOWE

Niestety na szlaku nie ma wiat odpoczynkowych, ale jest sporo miejsc, gdzie można usiąść i odpocząć. Jednym z nich na pewno jest Nikiszowiec i tamtejsza Cafe Byfyj. Inne to Park Bolina i Dolinka Murckowska.

PRZEBIEG

Zielony szlak rowerowy w Katowicach (nr 121) zaczyna się na skrzyżowaniu ulic Szopienickiej i Oswobodzenia w dzielnicy Janów-Nikiszowiec tuż obok Galerii Szyb Wilson. Jadąc drogą rowerową wzdłuż ulicy Szopienickiej po lewej stronie mijamy Kopalnię „Wieczorek”, a tuż za nią skręcając w lewo wjedziemy na teren zabytkowego osiedla Nikiszowiec. Pojawiają się charakterystyczne budynki z czerwonej cegły.

Szlak rowerowy przeprowadzi nas przez Plac Wyzwolenia, obok którego stoi Kościół Św. Anny, natomiast naprzeciwko niego na ul. Rymarskiej znajduje się Muzeum Historii Katowic. Nikiszowiec opuszczamy ul. Zamkową, która między kolejnymi zabudowaniami dzielnicy doprowadzi nas do lasu. Wśród zieleni dojedziemy do Parku Bolina, na którego terenie znajdują się place zabaw, restauracja, boiska sportowe, ścieżki rowerowe, a także krąg estradowy.

Dalej szlak prowadzi nas wzdłuż stawu Bolina. Przecinamy tory kolejowe, potem ulicę Mysłowicką i przejeżdżamy pod autostradą A4. Pojawiają się pierwsze zabudowania dzielnicy Giszowiec, ale szlak nie prowadzi do jego centrum. Ulicą Górniczego Stanu dojeżdżamy niemal do ruchliwej drogi 86, mijając po lewej stronie Kolonie Amerykańską. Skręcamy w lewo, mijamy wieżę ciśnień, która ma ok. 33 metry wysokości i od 1990 roku jest zabytkiem, a następnie wjeżdżamy do lasu. Bardzo przyjemną, choć momentami podmokłą, leśną drogą jedziemy na południe. Przecinamy ulicę Kołodzieja i pojawia nam się jeszcze czerwony mysłowicki szlak rowerowy nr 101. Czerwony prowadzi nad zbiornik Wesoła Fala, natomiast nasz zielony skręca w prawo i doprowadza nas do Dolinki Murckowskiej, gdzie się kończy.

SZLAKI ROWEROWE

Zielony szlak rowerowy nr 121 w Katowicach łączy się z innymi szlakami rowerowymi, dzięki którym można znacznie wydłużyć wycieczkę i odwiedzić kolejne ciekawe miejsca: